بحران مهاجرت، فاجعهای ملی
مرداد ۱۳۴۴، نتایج بررسی مهاجرت که توسط سازمان ملل انجام شده بود، ایران را از لحاظ مهاجرت اتباع به کشورهای دیگر در ردیف پنج کشور پایین جدول نشان میداد (نزدیک به صفر).
این بررسی ده سال بعد در سال ۱۳۵۴ دوباره انتشار یافت که تغییری در رتبه ایران نشان نمیداد و باز هم مهاجرت ایرانیان نزدیک به صفر بوده است.
از این آمارها چنین برمیآید که ایرانیان تمایل چندانی به مهاجرت به کشورهای دیگر نداشتند، اما این ارقام به شکل ناباورانهای تغییر کردهاند. ایران دیگر در رتبههای انتهایی جدول نیست و برعکس به صدر رسیده است. ایرانیان سومین مردمان جهانند که در صدد مهاجرت برمیآیند.
در بین اتباع کشورهای مختلف، ایرانیها بیشترین متقاضی برای مهاجرت به استرالیا را دارند و سالانه دها نفر نیز جان خود را در این راه از دست میدهند.
از سال ۱۳۵۴ تا کنون، جمعیت ایران ۲ برابر شده، اما میزان مهاجران ایرانی به نزدیک ۷ میلیون نفر، یعنی ۱۴۰ برابر رسیده است.
در این بین حجم خروج نخبگان از کشور نیز قابل تأمل است. طبق آمار صندوق بینالمللی پول، ایران از نظر فرار مغزها در بین ۹۱ کشور جهان مقام اول را از آن خود کرده است.
سالانه تا ۱۸۰ هزار نفر با تحصیلات عالیه از ایران مهاجرت میکنند. بنیاد ملی نخبگان اعلام کرده است، ۳۰۸ نفر از دارندگان مدال المپیاد و ۳۵۰ نفر از برترینهای آزمون سراسری از سال ۸۲ تا ۸۶ به خارج مهاجرت کردهاند.
همچنین هفتهنامهٔ سازمان مدیریت و برنامهریزی نوشت است، ۹۰ نفر از ۱۲۵ دانشآموزی که در سه سال گذشته در المپیادهای جهانی رتبه کسب کردهاند، هماکنون در دانشگاههای آمریکا تحصیل میکنند.
طبق آمار صندوق بینالمللی پول، هماکنون بیش از ۲۵۰ هزار مهندس و پزشک ایرانی در آمریکا هستند. طبق آمار رسمی ادارهٔ گذرنامه، در سال ۸۷ روزانه ۱۵ کارشناس ارشد، ۴ دکترا و سالانه ۵۴۷۵ نفر لیسانس از کشور مهاجرت کردهاند.
در سال ۱۳۹۱ حدود ۱۵۰ هزار دانشجو تقاضای خروج از کشور را داشتهاند که بیشترین آنها دانشجوی دورهٔ دکترا بودند. همچنین ۶۴ درصد دانشآموزان ایرانی مدالآور المپیاد طی ۱۴ سال گذشته از ایران مهاجرت کردهاند.
حمید گورایی» رئیس پژوهشکدهٔ رویان جهاد دانشگاهی نیز هشدار داد که دانشمندان رشتهٔ سلولهای بنیادین ایران هر روز بیشتر از گذشته جذب دیگر نقاط جهان میشوند.
دکتر عباس میلانی» پژوهشگر تاریخ معاطر میگوید، فرار مغزها در چند سال اخیر ۳۰۰ برابر جنگ ایران و عراق به اقتصاد ایران صدمه زده است.
منبع آمار: اقتصادآنلاین
پدرام صفوی
درباره این سایت